Werbiści pracują w ponad 80 krajach na świecie. Pandemia koronawirusa dotknęła w różnym stopniu prawie wszystkie z nich. Od wielu tygodni misjonarze regularnie donoszą o rozwoju sytuacji w ich krajach pracy i sposobach radzenia sobie ze skutkami.
Misjonarze ppodkreślają, że kraje uboższe mają większe kłopoty z opanowaniem pandemii. Wpływa na to wiele czynników ekonomicznych i społecznych. Stąd w wielu krajach bezpośrednim skutkiem choroby i obostrzeń z nią związanych jest pojawiający się głód, inne choroby i niepokoje społeczne.
Oto krótki przegląd sytuacji w niektórych krajach misyjnych, opracowany na podstawie oficjalnych informacji z prowincji, napływających do Generalatu SVD w Rzymie.
Angola
19 marca zawieszono wszystkie celebracje liturgiczne z udziałem wiernych i aktywności pastoralne. Następnego dnia zamknięte zostały granice, a także szkoły i wiele działów gospodarki. Werbistowskie wspólnoty musiały zatem przestawić się na nowy system funkcjonowania. W związku z obostrzeniami część pracowników została w swoich domach. Pod uważną kwarantanną pozostali jednak w swoich wspólnotach klerycy, dzieci i młodzież z CACAJ (Centro de Acolhimento de Crianças Arnoldo Janssen) oraz niektórzy wychowankowie szkoły podstawowej funkcjonującej w misji Sendi w Lubango.
Zakony i Zgromadzenia Religijne utworzyły fundusz pieniężny, z którego, przy współpracy z JPIC kupowana i rozdzielana jest żywność wśród najbardziej potrzebujących.
Bp Stanislaus Chindecasse SVD, ordynariusz diecezji Dundo w Prowincji Lunda Norte, bardzo zdecydowanie poparł pomysł druku materiałów informacyjnych w lokalnych językach, dotyczących ochrony przed koronawirusem. Jak podkreślił, dzięki takim materiałom, wydanym w prostej ilustracyjnej formie, wiele ludzi w wioskach otrzyma właściwą informację. Ważne, by materiały takie, zostały wydane w lokalnych językach, gdyż wiele ludzi nie zna portugalskiego i posługują się tylko lokalnymi narzeczami. Bp Chindecasse poinformował także, że w jego diecezji, szczególnie w pobliżu granicy z Demokratyczną Republiką Konga, parafie prowadzą akcję informacyjną o metodach zabezpieczenia przed koronawirusem.
Quilo, prowincja Lunda Norte w Angoli (fot. Marta Sojka SSpS)
Ghana
Wiele werbistowskich parafii rozdziela żywność. W Parafii Karola Lwangi w Abeka, dzięki pomocy lokalnej policji, udało się rozdzielić żywność ubogim żyjącym na terenie parafii. Podobną akcję przeprowadzono w Parafii św. Małgorzaty Marii w Dansoman. W Parafii Chrystusa Króla w Akrze rozdzielono około 10 tys. pakietów żywnościowych wśród dzieci. Także Centrum Duchowości Arnolda Janssena rozdziela żywność oraz służy pomocą duchową.
Kenia
Grupa przyjaciół werbistów z Parafii w Soweto, jednej z dzielnic Nairobi, odwiedza starszych i ubogich w slumsach. Rozdziela wśród nich żywność, środki dezynfekcyjne i maseczki, osobom niepełnosprawnym i niedołężnym pomaga w niezbędnych czynnościach higienicznych. Werbiści z Soweto udostępnili także abulatorium, w którym opiekę mogą znaleźć ubodzy i potrzebujący. Po otwarciu ambulatorium zorganizowano 3-dniowy dyżur medyczny, w czasie którego przyjęto 1300 pacjentów.
Tanzania
Na płaskowyżu Simanjiro w Tanzanii werbiści prowadzą ośrodek zdrowia, który służy głównie Masajom zamieszkującym na tym terenie. Jednym z głównych zadań ośrodka w tym czasie jest edukacja o zagrożeniach związanych z koronawirusem i środkach zapobiegawczych.
Kobieta masajska na płaskowyżu Simanjiro w Tanzanii (fot. Ruth Steiner)
Brazylia
W São Paulo werbistowski Apostolat Sprawiedliwość i Pokój (JPIC) koordynuje pomoc najbiedniejszym, żyjącym na ulicach. Według szacunków, na ulicach tego brazylijskiego miasta żyje obecnie około 25 tys ludzi. Sa oni szczególnie narażeni na kryzys związany z pandemią.
Dwóch werbistów pracuje z organizacją pozarządową Rede Rua. Dzięki tej współpracy i przy pomocy Parafii Matki Bożej Fatimskiej (Nossa Senhora de Fatima) udało się rozdzielić pomoc żywnościową w Santo Amaro.
W Parafii św. Pawła Apostoła organizowana jest kampania pomocy, dzięki której rozdzielana jest żywność, warzywa, maseczki i środki dezynfekcyjne. Uruchomiono też stronę internetową, której celem jest informacja społeczeństwa oraz inspiracja i motywacja wolontariuszy.
W działania w São Paulo włącza się około 60 osób, w tym werbiści, świeccy współpracownicy, przedstawiciele innych zgromadzeń i wolontariusze.
Chile
Misjonarze starają się wspierać duchowo wszystkich, którzy takiej pomocy potrzebują. Msze św., modlitwy czy rekolekcje odbywają się zdalnie. Werbistowskie szkoły znacząco zmniejszyły czesne dla wszystkich rodzin, które o to proszą. W naszych szkołach i niektórych parafiach najbardziej potrzebującym rodzinom wręczane są paczki z najpotrzebniejszą pomocą.
Ekwador
Sytuacja epidemiczna różni się w zależności od regionu kraju. Werbiści starają się stosować do wszystkich zaleceń władz państwowych, dbając tym samym o starszych współbraci. Najbardziej dotkniętą koronawirusem prowincją jest Los Rios. Pracuje tam 6 współbraci, którzy na bieżąco współpracują z lokalnym Caritas, by docierać z pomocą do najbardziej potrzebujących.
Rozdzielanie pomocy żywnościowej w biednych dzielnicach Oruro, Boliwia (fot. Krzysztof Walendowski SVD)
Paragwaj
Wszyscy współbracia i współpracownicy czują się dobrze i ściśle starają się przestrzegać zaleceń wydawanych przez Ministerstwo Zdrowia Narodowego. Szkoły prowadzone przez werbistów zdecydowały się wspomóc rodziców uczniów i o 40% zredukowały czesne. Wielu współbraci, w porozumieniu z lokalnymi organizacjami społecznymi, zaangażowało się w prowadzenie jadłodajni wydających posiłek najbardziej potrzebującym.
USA
Dom Misyjny w Techny mocno ograniczył liczbę odwiedzających, przede wszystkim z myślą o starszych współbraciach. Opiekuje się nimi niewielka liczba personelu. Większość aktywności pastoralnych zostało albo całkowicie zawieszonych, albo mocno ograniczonych i przeniesionych do internetu.
Catholic Theological Union (CTU), gdzie studiują nasi seminarzyści, został zamknięty, a wszystkie wykłady odbywają się online. Uroczystość święceń kapłańskich została przełożona na późniejszy termin. Być może odbędzie się latem, choć wiele zależy od sytuacji epidemicznej w kraju.
W Epworth w stanie Iowa, studenci i członkowie wspólnoty Divine Word College pozostają na terenie kampusu. Jak dotąd, wszyscy są zdrowi. Studenci pozostają w swoich pokojach i w zajęciach uczestniczą online. Zezwolenie na opuszczenie kampusu wydawane jest tylko w szczególnych przypadkach. Większość personelu i obsługi pracuje zdalnie. Ceremonia zakończenia studiów 2020 planowana jest na 15 maja. Będzie to jednak zamknięta uroczystość bez udziału gości z zewnątrz. Przygotowywana jest transmisja online.
Holandia-Belgia
W Domu Misyjnym w Teteringen, w którym mieszka większość starszych współbraci prowincji, wprowadzono bardzo ścisłe procedury bezpieczeństwa, w tym zrezygnowano ze wspólnych posiłków. Na razie nie ma pozytywnych przypadków koronawirusa. Odwołano organizowane rokrocznie imprezy i spotkania, np. rekolekcje prowincjalne w Steylu czy prowincjalny Dzień Rodzinny, na którym zwykle zjawia się ponad 100 współbraci, przyjaciół misji i świeckich współpracowników. Wielu współbraci wykorzystuje narzędzia online do kontaktu ze swymi parafianami.
Niemcy
Prokury misyjne w niemieckojęzycznych krajach Europy (Niemcy, Austria, Szwajcaria) współpracują w prowadzeniu programów pomocy dla ubogich krajów Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej. Chodzi o to, by najpotrzebniejsza pomoc docierała do potrzebujących bez biurokracji i niepotrzebnej zwłoki. Ofiary zbierane są za pośrednictwem specjalnej strony internetowej www.steyler-nothilfe.eu. Dotychczas uruchomiono projekty pomocy między innymi dla Indonezji, Timoru Wschodniego, Filipin, Ghany, Togo, Boliwii, Kolumbii, Nikaragui. Dzięki zebranym środkom, do tych krajów trafia żywność oraz środki dezynfekcyjne i środki ochrony osobistej.
Węgry
Od 16 marca wprowadzone są poważne obostrzenia, między innymi zamknięte są szkoły i uniwersytety, nie odbywają się też zgromadzenia religijne i nie można odprawiać Mszy Św. z udziałem wiernych. Trudna sytuacja panuje w werbistowskiej parafii w Kőrőm, na terenie której mieszka ponad 80% ludności cygańskiej. W czasie rozwoju pandemii wielu z nich przyjechało tutaj z Austrii i Niemiec. Musieli przechodzić przepisaną prawem 2-3 tygodniową kwarantannę, dlatego jeden z werbistowskich budynków parafialnych został przystosowany dla osób ją odbywających.
Werbiści zajmują się też dostarczaniem maseczek do najbiedniejszych rodzin, szczególnie we wspólnocie cygańskiej. Jest to możliwe dzięki pomocy dobrodziejów z Austrii.
Stragan przydrożyny na wyspie Flores, Indonezja (fot. Andrzej Danilewicz SVD)
Indonezja
W werbistowskiej Prowincji Jawa współbracia rozdzielają między naszych pracowników i ich rodziny warzywa, maseczki, środki dezynfekcyjne. Wielu pracowników zostało ze swymi rodzinami, dlatego współbracia przejęli ich obowiązki (gotowanie, pranie, sprzątanie). Werbiści pracujący w parafiach (39 parafii w 13 diecezjach) współpracują z Social Economic Development Commissions i pomagają najbardziej potrzebującym: ubogim, starszym i wdowom. W te działania włącza się również prowincjalny koordynator Apostolatu Sprawiedliwość i Pokój (JPIC), a także indonezyjski VIVAT International. Co ważne pomoc dostarczana jest wszystkim, bez względu na wyznawaną religię.
Indie
Ograniczenia związane z koronawirusem zostały wprowadzone przez rząd 24 marca. Tym samym 1,3 mld obywateli kraju musiało liczyć się z poważnymi utrudnieniami.
Indie są drugim pod względem liczby werbistów krajem świata. Funkcjonują tam 4 prowincje i jedna regia. Dlatego poniżej zamieszczamy osobne informacje dotyczące ich działalności.
Prowincja Mumbai
Wiele aktywności pastoralnych zostało przeniesionych do internetu, gdzie współbracia dzielą się swoimi refleksjami duchowymi czy medytacjami. Wychowankowie niższych seminariów i seminarzyści wyższego seminarium duchownego, a także personel w nich zatrudniony, zostali odesłani do domów. Wyjątkiem jest seminarium w Mysore, gdzie przebywa obecnie 72 seminarzystów i 4 osoby personelu.
Prowadzone przez werbistów szkoły również zostały zamknięte, a dzieci i młodzież wróciły do swych rodzin. Nauczyciele próbują kontaktować się ze swoimi uczniami online. Nauczyciele, personel i niektórzy rodzice zrezygnowali także z części swoich zarobków i w ten sposób udało się zebrać nieco funduszy na pomoc najbiedniejszym.
Werbistowskie wspólnoty, po uzyskaniu odpowiednich zezwoleń, pomagają najbiedniejszym i migrantom w ich okolicy. Czynią to albo bezpośrednio albo przy współpracy z organizacjami pozarządowymi. W ten sposób, przy współpracy ze świeckimi i dobrodziejami, udało się pomóc prawie 40 tys ludzi. Współbracia włączają się także w dostarczanie pomocy medycznej i środków ochrony osobistej.
Prowincja Wschodnia
Z powodu pandemii i wprowadzonych obostrzeń najbardziej cierpią migranci zarobkowi, ludzie żyjący na ulicy, robotnicy zatrudnieni na dniówki, sprzedawcy uliczni, rikszarze.
W slumsach w Rourkela o. Bennychen Peter SVD ze świeckimi pomaga ubogim i dostarcza żywność dla około 270 ludzi żyjących na ulicy. We współpracy z JPIC i przy pomocy młodych wolontariuszy werbiści pomagają 75 rodzinom żyjącym w slumsie w Jharsuguda. Monitorują też sytuację na wioskach i pozostają w kontakcie z innymi zgromadzeniami zakonnymi, by jak najlepiej odpowiadać na pojawiające się potrzeby.
Wioska trędowatych w Puri, Indie (fot. Andrzej Danilewicz SVD)
Prowincja Hyderabad
W miejscowościach Ramanthapur, Habsiguda, Uppal, Mallapur, Pregnapur i Jogipet rozdzielono racje żywnościowe (ryż + warzywa) wystarczające na miesiąc dla przeciętnej rodziny. Akcją, zainicjowaną przez prowincjalnego koordynatora JPIC, objętych zostało 480 rodzin.
W pomoc ludziom włączył się też St. Arnold Social Service Centre z miasta Singampunari, gdzie rozdzielono racje żywnościowe między 25 rodzin. Dzięki wsparciu prowincji, w obozie dla uchodźców ze Sri Lanki, położonym niedaleko Thiruppatthur, między 125 rodzin rozdzielono ryż, olej, dal (groch, fasola, soczewica), cukier i słodkie ciastka.
Pomoc żywnościowa dotarła także do potrzebujących w miejscowościach Chennai, Vadipatty, Thideer Nagar, Thathammpatty, Vadukapatty i Podinakanpatty. W Oothu, we współpracy z Vivekananda School, wydawany jest posiłek dla 200 osób.
Prowincja Centralna
Werbistowska wspólnota z Bujha Udaipur dostarczyła pomoc żywnościową dla najbardziej potrzebujących w 10 pobliskich wioskach. W sumie pomocą objętych zostało 1170 osób. W Jhadol rozdzielono pomoc wśród rodzin należących do nomadycznych ludów i kowali prowadzących niewielkie warsztaty. Zamknięcie kraju spowodowało, że pozbawieni oni zostali wszelkich środków utrzymania.
W Ashta, wśród 80 rodzin rozdzielono racje żywnościowe, mydło i maseczki. W Indore pomoc żywnościowa trafiła do ponad 2000 rodzin żyjących w okolicznych slumsach. W Khurda, Parafia Różańca Świętego oraz Katolicki Ashram wspomogły 26 rodzin żyjących w dwóch nieodległych wioskach.
Regia Guwahati
O. Ivan D'Silva SVD wraz z pomocnikami z Parafii Ducha Świętego w Ambassa rozdzielili żywność między ubogich żyjących na terenie parafii. Stało się to możliwe dzięki organizacji pozarządowej Oisha Bani Society, przy pomocy finansowej werbistów i dzięki współpracy z siostrami SSpS. W Wielkim Tygodniu rozdzielono żywność dla 63 rodzin z 7 wiosek, a w Poniedziałek Wielkanocny dla kolejnych 18 rodzin.
Uliczni drobni sprzedawcy na ulicach Bhubaneswar w Indiach teraz pozostali bez środków do życia (fot. Andrzej Danilewicz SVD)