„Samarytanin naszych czasów” i „Dłużnik Bożej miłości” to tematy dwóch z czterech katechez przygotowanych na kanwie filmu „Miłość bez granic”, opowiadającego o życiu i pracy o. Mariana Żelazka SVD. Autorką katechez jest dr Aneta Rayzacher-Majewska z Wydziału Teologicznego UKSW w Warszawie.
Zapytaliśmy autorkę o inspiracje i trudności podczas opracowywania katechez, a także o to, czy osoba i przykład życia misjonarza w dalekich i egzotycznych Indiach mogą nieść jakiekolwiek przesłanie dla dzieci i młodzieży we współczesnej Polsce.
Szymon Gołąbek: Co sprawiło, że zainspirowała się Pani osobą o. Mariana Żelazka?
Aneta Rayzacher-Majewska: O ojcu Marianie słyszałam zanim jeszcze zaczęłam studiować misjologię. Później, podczas studiów, bardziej zainteresowałam się tą postacią. Stało się to głównie za sprawą czasopism misyjnych i animacji misyjnej prowadzonej w mojej parafii, w której uczestniczyli ojcowie werbiści. Jeden z nich pochodził z mojej parafii i chodził do szkoły z moim chrzestnym. Niestety, nie miałam okazji osobiście spotkać o. Żelazka, ale ilekroć widziałam go na zdjęciach czy nagraniach, wydawał się... bliski. Z radością uczestniczyłam też w obchodach stulecia urodzin o. Mariana w Poznaniu i tam dowiedziałam się o filmie "Miłość bez granic".
Jak Pani sądzi, czy postać i dzieło o. Mariana ma coś do powiedzenia dzisiejszemu młodemu pokoleniu?
O tak! O. Marian i jego dzieło mogą przemówić do młodego pokolenia każdego czasu. Zarówno jego działalność misyjna i pomoc chorym na trąd, jak i spojrzenie na tę posługę w kontekście dramatycznej młodości w obozach koncentracyjnych, obfitują w liczne wątki ważne dla młodego człowieka. Nie bez znaczenia jest też kontekst jego działalności i sposób jej realizacji - katolik pośród wyznawców innej religii, szanujący każdego i szanowany przez wszystkich, a przy tym nie zatracający swej tożsamości, głoszący Boga słowami, ale nade wszystko czynami. Taka postać może być autorytetem dla młodzieży, która przecież też lubi chodzić i myśleć "pod prąd".
Zatem jakie jest najważniejsze przesłanie życia i działalności o. Mariana?
Na nasze szczęście o. Marian pozostawił nam swe najważniejsze przesłanie ubrane w piękne słowa: "Nie jest trudno być dobrym, wystarczy tylko chcieć". A wiedział, co mówi, bo niejeden człowiek, który przeszedł przez podobne piekło na ziemi, zwątpiłby w dobro. Tymczasem o. Marian najpierw sam dostrzega dobro, które Bóg wyświadczył w jego życiu, a potem, jako dłużnik Boga, sam to dobro czyni. Chce je czynić i tego możemy się od niego uczyć - chcieć być dobrymi. A później, jakby w konsekwencji, za tym "chceniem" pójdą konkretne działania.
A co było największym wyzwaniem podczas przygotowywania konspektów katechez?
Paradoksalnie jedną z trudności była świetna realizacja filmu "Miłość bez granic". Wiele scen było tak wciągających, że zapominałam zatrzymywać nagranie, by opisać je na potrzeby konspektu. Trudno było też decydować o tym, który fragment wybrać, bo tak naprawdę wszystkie są ważne i poruszające. Jednak wybór był konieczny, by w toku lekcji katecheta mógł dodać swój komentarz i pozwolić wypowiedzieć się uczniom. Najtrudniejszy jednak był chyba fragment przedstawiający odejście o. Mariana z tego świata. Za każdym razem budził we mnie ogromne wzruszenie. Liczę się z tym, że i podczas lekcji uczniowie oglądający film mogą uronić łzę, ale to nawet dobrze. Może to wzruszenie sprawi, że w przyszłości na wzór Bapy [słowo „Bapa” w lokalnym języku oznacza „ojciec”; tak o. Mariana nazywali trędowaci w Puri, wśród których żył i pracował – przyp. red.] zechcą być dobrzy - zarówno dla swoich braci i sióstr z krajów misyjnych, jak i tych w sąsiedztwie czy szkolnej ławce.
Kadr z filmu "Miłość bez granic"; prod. Ishvani Kendra Production
Katechezy przygotowane zostały dla klas I-III, IV-VI, VII-VIII oraz dla uczniów szkół ponadpodstawowych. Ich konspekty znaleźć można w dziale „Materiały” na stronie poświęconej o. Marianowi Żelazkowi SVD: www.marianzelazek.werbisci.pl.
„Miłość bez granic” to film dokumentalny opowiadający o pracy o. Mariana Żelazka SVD wśród trędowatych w indyjskim mieście Puri. Najcenniejsze i najbardziej przejmujące są w nim wypowiedzi osób, których dotknęła miłość ojca Mariana. Dokument zrealizowany został przez Ishvani Kendra Production z Indii z okazji obchodów 100. rocznicy urodzin misjonarza, które odbyły się 10-11 lutego 2018 roku w Puri. W wersji polskiej wydany został w 2019 roku przez Referat Misyjny z Pieniężna.
Aneta Rayzacher-Majewska jest adiunktem w Katedrze Katechetyki Fundamentalnej i Materialnej na UKSW w Warszawie. Jest rzeczoznawcą ds. oceny programów nauczania religii i podręczników katechetycznych i konsultorem Komisji Wychowania Katolickiego KEP. Brała udział w projekcie edukacyjnym "Youcat na lekcjach religii" oraz przygotowaniu podręczników Archidiecezji Warszawskiej i Diecezji Warszawsko-Praskiej "Katechizm dla Warszawy". Jest także współautorką poradników metodycznych do gimnazjum i autorką scenariuszy katechez. Należy do Stowarzyszenia Katechetyków Polskich oraz Koła Naukowego Katechetyków UKSW. W pracy naukowej zajmuje się katechetyką, korelacją nauczania religii z edukacją szkolną, literaturą w katechezie oraz dydaktyką i metodyką katechetyczną.