25 maja 2024 roku papież Franciszek mianował o. Paulusa Budi Kledena SVD, przełożonego generalnego Zgromadzenia Słowa Bożego, arcybiskupem metropolitą archidiecezji Ende na wyspie Flores w Indonezji. Będzie on 45. werbistą wyniesionym do godności biskupiej i 12. arcybiskupem.
Paulus Budi Kleden urodził się 16 listopada 1965 roku w Waibalun w diecezji Larantuka na wschodnim krańcu Flores. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Waibalun. Następnie rozpoczął naukę w prowadzonym przez werbistów niższym seminarium duchownym św. Dominika w Hokeng. O. Jan Czachorek SVD, jeden z 20 polskich misjonarzy, którzy w 1965 roku wyjechał do Indonezji, ówczesny rektor w Hokeng, wspomina, że pamięta go bardzo dobrze.
- Jeszcze dziś widzę go siedzącego w 4 czy 5 ławce - mówi o. Jan i podkreśla, że Paulus pochodzi z bardzo uzdolnionej rodziny.
Do Zgromadzenia Słowa Bożego Paulus wstąpił w 1985 roku. 31 lipca rozpoczął nowicjat w Ledalero, a następnie kontynuował tam studia filozoficzne. 1 sierpnia 1987 roku złożył pierwsze śluby zakonne. Na dalsze studia teologiczne wyjechał do Europy i odbywał je w Wyższej Szkole Filozoficzno-Teologicznej w werbistowskim domu Sankt Gabriel w Mödling koło Wiednia. 29 sierpnia 1992 roku złożył tam śluby wieczyste, a 15 maja następnego roku przyjął święcenia kapłańskie.
W latach 1993-96 był wikariuszem w Auw w Szwajcarii. Następnie został skierowany na studia doktoranckie z teologii systematycznej. Odbył je w latach 1996-2000 na Uniwersytecie Alberta-Ludwika w niemieckim Fryburgu. W 2001 roku wrócił do Indonezji i do 2012 roku wykładał w werbistowskim seminarium duchownym w Ledalero. W międzyczasie, w 2005 roku, został wybrany do Rady Prowincjalnej werbistowskiej Prowincji Ende. Najpierw był w niej admonitorem, a w latach 2007-2008 wiceprowincjałem.
Latem 2012 roku o. Kleden wziął udział w XVII Kapitule Generalnej werbistów, podczas której został wybrany do Rady Generalnej Zgromadzenia. Sześć lat później, 4 lipca 2018 roku, podczas XVIII Kapituły Generalnej, został wybrany przełożonym generalnym Zgromadzenia Słowa Bożego.
O. Paulus Budi Kleden SVD kilkukrotnie odwiedzał Polskę. Pierwszy raz był w naszym kraju jeszcze jako kleryk z Sankt Gabriel. W 2012 roku był w Polsce wraz z ówczesnym Generałem, o. Heinzem Kulüke SVD. Pod koniec grudnia 2022 roku, już w czasie trwającej wojny, zatrzymał się w Polsce w drodze do i z Ukrainy, gdzie odwiedził polskich werbistów tam pracujących (więcej TUTAJ). W roku 2023 i 2024 był ponownie w naszym kraju i korzystał z wiedzy i doświadczenia polskich lekarzy, których bardzo ceni i chwali.
Nominacja o. Kledena na arcybiskupa Ende zbiegła się z rozpoczynającą się 16 czerwca 2024 roku w Nemi niedaleko Rzymu XIX Kapitułą Generalną werbistów, której miał przewodniczyć. W związku z tym Stolica Apostolska wyraziła zgodę na jego udział w Kapitule w charakterze Generała Zgromadzenia aż do jej zakończenia w połowie lipca 2024 roku.
- Proszę, módlcie się za mnie, za nasze Zgromadzenie i za archidiecezję Ende - odpowiedział nam krótko ojciec generał, komentując skromnie swoją nominację.
Grudzień 2022. O. Paulus Budi Kleden SVD z ojcami Jóżefem Gwoździem SVD i Adamem Kruczyńskim, pracującymi w Ukrainie (fot. SVD Ukraina)
O. Paulus Budi Kleden SVD obejmie zarząd archidiecezją Ende po zmarłym w listopadzie 2023 roku abp. Vincentiusie Sensi Potokota. Będzie 45. biskupem i 12. arcybiskupem werbistą. Wśród nich jest 4. Polaków: bp Krzysztof Białasik SVD, ordynariusz diecezji Oruro w Boliwii, bp Walenty Gryk SVD, ordynariusz diecezji Goroka w Papui-Nowej Gwinei, bp Jerzy Mazur SVD, ordynariusz diecezji ełckiej, a wcześniej biskup w Irkucku oraz bp Józef Roszyński SVD, ordynariusz diecezji Wewak w Papui-Nowej Gwinei. Piąty z polskich biskupów werbistów, abp Wilhelm Kurtz SVD, zmarł w lutym 2023 roku w Papui-Nowej Gwinei.
Pierwsze struktury dzisiejszej archidiecezji Ende powstały na początku XX wieku. 16 września 1913 roku powołano do życia Prefekturę Apostolską Małych Wysp Sundajskich. W 1922 roku została ona podniesiona do rangi Wikariatu Apostolskiego. Na przestrzeni kolejnych lat jego terytorium się zmniejszało, gdyż sąsiednie wyspy były włączane w struktury nowopowstających struktur kościelnych. W marcu 1951 roku, po kolejnym zmniejszeniu terytorium, ustalono jego nazwę na Wikariat Apostolski Endeh. W styczniu 1961 roku stał się on Metropolitarną Archidiecezją Endeh, która w 1974 roku otrzymała dzisiejszą nazwę: Metropolitarna Archidiecezja Ende. W jest skład wchodzą diecezje Denpasar, Larantuka, Maumere i Ruteng.
Dziś archidiecezja Ende zajmuje obszar 5084 km2 i zamieszkuje ją prawie 490 tys. katolików. W jej skład wchodzą 72 parafie. Według danych z 2023 roku jej personel liczył 291 kapłanów (185 diecezjalnych i 76 zakonników), 9 diakonów, 230 sióstr zakonnych, 203 zakonników, 74 seminarzystów.
Ciekawostką jest fakt, że spośród dotychczasowych 8 pasterzy archidiecezji, 6 było werbistami. To dość zrozumiałe, gdyż właśnie holenderscy werbiści byli najważniejszymi i przez pewien czas jedynymi misjonarzami katolickimi pracującymi na Flores.
Grudzień 2022. O. Paulud Budi Kleden SVD w werbistowskiej parafii w Wierzbowcu na Ukrainie (fot. SVD Ukraina)