Pierwsza ewangelizacja apostolska była możliwa dopiero po Zesłaniu Ducha Św. W jakiejkolwiek epoce, jeśli było możliwe odnowienie Kościoła, to był to owoc działania Ducha Świętego Bo On jest duszą Kościoła.
Podobnie i obecnie. Nowa Ewangelizacja nie przyniesie oczekiwanego owocu, jeśli wpierw nie będzie poprzedzona swego rodzaju „wylaniem Ducha Świętego”, jakimś szczególnym napełnieniem wszystkich, którzy pragną podjąć się tego zbawczego dzieła.
Wiek XVII przyniósł bardzo ważną zmianę w historii misji. 22 czerwca 1622 roku papież Grzegorz XV na mocy konstytucji Inscrutabili Divinae Providentiae powołał do życia centralny urząd Kościoła odpowiedzialny za organizację i koordynację działalności misyjnej: Kongregację de Propaganda Fide (Rozkrzewiania Wiary). Kongregacja nie tylko mogła decydować o wysyłaniu i odwoływaniu misjonarzy, ale miała również władzę sądowniczą na terenach misyjnych.
Czy muzułmanie i chrześcijanie wierzą w tego samego Boga? W ciągu burzliwej historii wzajemnych relacji pojawiały się pojedyncze próby nazywania Boga chrześcijan i muzułmanów tym samym Bogiem, jednak od Soboru Watykańskiego II stało się to częścią oficjalnej wykładni katolickiej.
Jeśli jednak prześledzimy, co na temat Boga islamu głoszą katolickie media, przekonamy się, że niejednokrotnie jest to stanowisko odległe od nauczania Kościoła. Część zdań sugeruje, że jest to ten sam Bóg inaczej („błędnie”) rozumiany, ale wydają się dominować opinie, według których Allah nie ma nic wspólnego z Bogiem chrześcijańskiego objawienia.
Relacje między państwem i religią są od wieków przedmiotem licznych kontrowersji. Szczególnie gorąca dyskusja toczy się obecnie na ten temat w krajach demokratycznych, w których mamy do czynienia z pluralizmem światopoglądowym.
Wprawdzie na płaszczyźnie teoretycznej dopracowano się pewnych rozwiązań, ale są one niekiedy trudne do zastosowania w praktyce. Tym bardziej, że w życiu społecznym dochodzi do wielu napięć między strukturami państwowymi a aktywnością niektórych wspólnot religijnych.
W Afryce pojawia się wiele trudności i niepowodzeń w praktykowaniu chrześcijańskiej formy małżeństwa sakramentalnego. Dużo jest chrztów, ale wciąż za mało małżeństw zawieranych w Kościele. Często pojawiają się pytania: jakie są źródła tego niepowodzenia?, czy nie pochodzą ono z samej dyscypliny małżeństwa chrześcijańskiego, która jest obca dla Afryki albo za trudna i potrzeba, by może nieco ją zmienić?, czy nie ma już dzisiaj możliwości i sił, aby osiągnąć powodzenie tam, gdzie chrześcijaństwo jeszcze nie zwyciężyło w Afryce, czyli w sferze małżeństwa?
Rozpoczął się czwarty rok pontyfikatu Franciszka. Jest to wystarczająco długi okres, aby podjąć próbę retrospekcji odnośnie do jego nauczania na temat misji, czy też misyjności Kościoła.
Nie ukazał się jeszcze żaden dokument tego papieża – o randze encykliki albo adhortacji – całkowicie poświęcony sprawom misyjności Kościoła, aczkolwiek pewne przemyślenia zawarte są w encyklice Lumen fidei (Światło wiary)1 oraz w adhortacji Evangelii gaudium (Radość Ewangelii)2.
Islam zaliczany jest do trzech wielkich religii monoteistycznych (obok judaizmu i chrześcijaństwa), stanowi obecnie drugi pod względem liczby wyznawców system religijny na świecie.
Orędzie skierowane w VII wieku do mieszkańców Arabii było nie tylko boskim poleceniem nawrócenia na prawdziwą drogę wiary, ale stało się także fundamentem kształtowania nowego ustroju organizacji społeczno-administracyjno-politycznej. Te dwa wymiary – religijny i społeczny – zaczęły się mocno przenikać. Natomiast siłę i jedność muzułmańskiej społeczności wyznaczały rytuały kultyczne, stając się zarazem podwaliną braterstwa między wyznawcami.
W XXI wieku nie można lekceważyć wzrostu liczby sekt oraz zainteresowania nimi. W dzisiejszych czasach problem, jaki one stwarzają, stał się problemem światowym. Szacuje się, że obecnie na świecie ponad 100 milionów ludzi należy do rozmaitych sekt. Blisko połowa z nich to mieszkańcy Ameryki Południowej (w Brazylii aż 12 milionów).
Pośród tysięcy sekt na całym świecie w Japonii funkcjonuje ich około 16 000, w Afryce – 6000, w USA – 5000, w Meksyku – 3000, a po 300 we Francji, Hiszpanii i Austrii. W samej Rosji notuje się zjawisko ogromnego rozwoju nowych ruchów religijnych. W Polsce zaangażowało się w nie około 200 000-300 000 osób (w samym Krakowie działa około 80 sekt)
Propozycja zmiany materii Eucharystii nie spotkała się z jednoznaczną akceptacją wśród afrykańskich teologów37.
Wielu z nich, pomimo presji pewnego klimatu ideologicznego związanego z polityczną dekolonizacją, wyraziło liczne zastrzeżenia do wysuwanych argumentów i uznało za zbędną, a nawet szkodliwą próbę zastąpienia chleba i wina innymi produktami.
Argumenty za możliwością zmiany materii Eucharystii i stosowania w celebracji produktów lokalnych są wielorakie i zróżnicowane co do znaczenia i jakości teologicznej.
Można je sprowadzić do następujących wymiarów: biblijnego, teologicznego, liturgicznego, polityczno-ekonomicznego, antropologicznego i duszpasterskiego.
