Refleksja nad dokumentem papieskim Querida Amazonia oraz spojrzenie na 40-letnią obecność werbistów w regionie Amazonii wskazuje, że jako misjonarze jesteśmy blisko franciszkowego marzenia wyrażonego w adhortacji. Naszą główną motywacją działania w tym regionie od zawsze jest głoszenie Słowa Bożego (kerygma). Od dawna też naszą pracę inspirują dokumenty Kościoła, szczególnie Dokument z Santarem z 1972 roku.
Wyrażone w adhortacji Querida Amazonia cztery marzenia papieża Franciszka – społeczne, kulturalne, ekologiczne i eklezjalne – zawsze były obecne w naszej misyjnej pracy w Amazonii. Pozostają one też niezmiennie horyzontem naszej działalności. Jednak w dzisiejszych czasach czujemy potrzebę wypracowania nowego sposobu mówienia o naszej pracy.
Cel misji w Amazonii zawsze był dla nas jasny i wyraźny. Jednakże jeszcze nigdy wcześniej nie używano słów „drogi”, „ukochany” - znanych z biblijnej księgi Pieśni nad pieśniami – by opisać stosunek misjonarzy do miejsca posługiwania.
Dzieło misyjne musi być prowadzone i przeżywane z pasją, miłością i radością. Tak jest w regionie Amazonii. Nasza misja tutaj odzwierciedla przypowieść Jezusa z Ewangelii św. Jana (J 4,34-38): jedni sieją, inni podlewają i dbają o wzrost, jeszcze inni zbierają żniwo. Jednak nie wolno nam wpaść w pułapkę romantycznego spojrzenia na misję. Nie wolno zamykać oczu na wyzwania i trudności, jakich doświadczamy. Nie wszyscy mają wystarczająco dużo sił, by sprostać zadaniu, tak jak nie jest łatwo zaakceptować ogromne kontrasty widoczne w społecznościach, wśród których pracujemy.
Od początku swojego posługiwania w Amazonii werbiści wypełniają franciszkowe marzenie społeczne. Pracują z najbiedniejszymi i najbardziej potrzebującymi członkami lokalnych społeczności, we współpracy z lokalnymi stowarzyszeniami pomagają dzieciom i troszczą się o zdrowie powierzonych sobie ludzi. W ten sposób chronią życie. Na przedmieściach miast oraz w wioskach pracują z robotnikami, młodzieżą, tubylcami, ribeirinhos (ludzie żyjący w pobliżu rzeki) i migrantami, przez co doskonale rozumieją wartość życia i problemy mieszkania, transportu, zdrowia i edukacji.
W kontekście marzenia kulturalnego w swojej pracy werbiści od zawsze starają się respektować lokalne zwyczaje wspólnot. Nowoprzybyli misjonarze zawsze uczulani są, by zachowali postawę otwartości i by starali się inkulturować. Amazonia jest niezwykle bogata i zróżnicowana pod kątem kulturalnym, kulinarnym i społecznym. Werbiści pracują w dziesiątkach wspólnot i wiosek, bardzo odmiennych pod kątem zwyczajów i tradycji. Dlatego adaptacja jest dla nas wielkim wyzwaniem. Współbracia rozwijają i promują wspólpracę kulturalną i międzyreligijną.
Kolejnym polem naszej działalności są migranci. W Amazonii żyją ludzie z całej Brazylii i nie tylko. Ich zwyczaje, tradycje, sposób wyznawania wiary są bardzo żywe, ale różne, nieraz przeciwstawne. Dlatego staramy się być misjonarzami, którzy jednoczą, budując mosty spotkania, porozumienia i szacunku. Międzynarodowość i międzykulturowość naszych wspólnot misjonarskich są przykładem i znakiem.
Na polu eklezjalnym oferujemy lokalnym wspólnotom formację liturgiczną, biblijną i katechetyczną. Formacja grup młodzieżowych wychodzi naprzeciw potrzebom Kościoła i naszej wspólnoty zakonnej w przygotowaniu nowych kapłanów i misjonarzy. Niezwykle ważna jest w naszej pracy rola kobiet, które są protagonistami w lokalnych wspólnotach: koordynują pracę katechistów, liturgię, akcje socjalne. Niejednokrotnie są prawdziwymi liderami wspólnot.
W dziedzinie ekologii promujemy wiele konkretnych działań. Troska o środowisko naturalne i stworzenie sprawia, że w naszych wspólnotach staramy się segregować śmieci, racjonalnie wykorzystywać wodę, instalować panele słoneczne, dbać i rekultywację gruntów. Pomagamy też grupom wspierającym rodzinne rolnictwo.
Od momentu naszego przybycia na tereny Amazonii, Bóg pomógł nam rozbić tutaj namiot, dzięki czemu możemy dzielić się miłością oświeceni marzeniem sprawiedliwości i pokoju.
Odenilson Godinho Guimarães SVD
Za: Arnoldus Nota
O. Odenilson Godinho Guimarães SVD pochodzi z Santarem w brazylijskiej Amazonii. Jako misjonarz pracuje tam od 2016 roku. Obecnie mieszka w rodzinnym Santarem. Jest Koordynatorem Apostolatu Biblijnego w werbistowskiej Regii Amazońskiej.
Werbiści pracują w pięciu z dziewięciu krajów, na terenie ktorych znajduje się region Amazonii: Boliwii, Brazylii, Kolumbii, Ekwadorze i Gujanie Francuskiej.